شگرد واژه سازی در «دو کلمه حرف حساب» کیومرث صابری

نویسندگان

نعمت الله ایران زاده

دانشگاه علامه طباطبایی نجمه زارع بنادکوکی

چکیده

طنزنویسان صاحب سبک برای ایجاد طنز و روحیۀ تفکر انتقادی در بین مخاطبان خوش­فکر و خوانندگان حرفه­ای متون ادبی، از شگردها و امکانات خاصی، خلاقانه بهره­می­برند. یکی از امکانات طنزساز که از شاخصه­های سبک کیومرث صابری نیز محسوب­می­شود، واژه­سازی و ترکیب­سازی است. در این مقاله ابعاد مختلف این کاربرد را در «دو کلمه حرف حساب»های صابری بررسی­کردیم. واژه­ها و ترکیبات ابداعی صابری را از دو نظر ساخت و معنا بررسی­کرده و به این نتیجه ­رسیدیم که ساخت اکثر واژگان قیاسی است و این کلمات اغلب اسم یا صفت به­اضافۀ پیشوند است. از حیث معنی، واژگان و ترکیبات به چهار دسته تقسیم ­می­شوند: واژه­ها و ترکیبات نقیضه­ای (واژگانی که به­پیروی از سبک نویسنده یا شاعری مشهور ساخته­می­شوند)، انتقادی (انتقاد از وضعیت جامعه، انتقاد از غلط­های مصطلح یا واژه­سازی­های جدید) و واژگانی که بیشتر جنبۀ غافلگیری و خنده­دار­بودنشان موردتوجه طنزنویس است و کمتر انتقادی دربردارند. مورد دیگری که در واژه­سازی صابری مهم است تغییر معنای برخی واژگان و ارائۀ تعبیری تازه و طنزآمیز برای آن واژه­ یا ترکیب است.

برای دانلود باید عضویت طلایی داشته باشید

برای دانلود متن کامل این مقاله و بیش از 32 میلیون مقاله دیگر ابتدا ثبت نام کنید

اگر عضو سایت هستید لطفا وارد حساب کاربری خود شوید

منابع مشابه

شگرد واژه‌سازی در «دو کلمه حرف حساب» کیومرث صابری

طنزنویسان صاحب سبک برای ایجاد طنز و روحیۀ تفکر انتقادی در بین مخاطبان خوش­فکر و خوانندگان حرفه­ای متون ادبی، از شگردها و امکانات خاصی، خلاقانه بهره­می­برند. یکی از امکانات طنزساز که از شاخصه­های سبک کیومرث صابری نیز محسوب­می­شود، واژه­سازی و ترکیب­سازی است. در این مقاله ابعاد مختلف این کاربرد را در «دو کلمه حرف حساب»های صابری بررسی­کردیم. واژه­ها و ترکیبات ابداعی صابری را از دو نظر ساخت و معنا ...

متن کامل

سبک کنایی «دو کلمه حرف حساب» کیومرث صابری فومنی

طنزهای سیاسی و اجتماعی در مطالعات تاریخ سیاسی و اجتماعی، و بررسی خردورزی و خردستیزی آبشخوری پرشور و خروش از عواطف انسان‌‌های ظریف و حساس است. این گونة ‌‌ادبی ابزاری مؤثر برای تحول‌‌آفرینی و اصلاح کژی‌‌ها و ناراستی‌‌هاست. طنزهای اجتماعی و انتقادی را می‌‌توان در پیوند با امر عقلانیت و به‌نوعی جامعه‌‌پذیری و مشارکت در روند رو به رشد حرکت اجتماعی و مردم‌‌سالاری دانست. با بازشناسی طنز به‌منزلة ‌‌گون...

متن کامل

سبک کنایی «دو کلمه حرف حساب» کیومرث صابری فومنی

طنزهای سیاسی و اجتماعی در مطالعات تاریخ سیاسی و اجتماعی، و بررسی خردورزی و خردستیزی آبشخوری پرشور و خروش از عواطف انسان های ظریف و حساس است. این گونة ادبی ابزاری مؤثر برای تحول آفرینی و اصلاح کژی ها و ناراستی هاست. طنزهای اجتماعی و انتقادی را می توان در پیوند با امر عقلانیت و به نوعی جامعه پذیری و مشارکت در روند رو به رشد حرکت اجتماعی و مردم سالاری دانست. با بازشناسی طنز به منزلة گونة ادبی تأثی...

متن کامل

بررسی طنزهای "دو کلمه حرف حساب" کیومرث صابری فومنی

طنزهای سیاسی و اجتماعی، در مطالعات تاریخ سیاسی و اجتماعی و بررسی خردورزی و خردستیزی، آبشخوری پرشور و خروش از عواطف انسان های ظریف و حساس است. از منظری دیگر این گونه ی ادبی ابزاری موثر برای تحول آفرینی و اصلاح کژی ها و ناراستی هاست. و طنزهای اجتماعی و انتقادی را در پیوند با امر عقلانیت و به نوعی جامعه پذیری و مشارکت در روند رو به رشد حرکت اجتماعی و مردم سالاری می توان دانست. با بازشناسی طنز به م...

15 صفحه اول

بررسی محتوی و شگرد های طنز کیومرث صابری ( دو کلمه حرف حساب)

چکیده رساله/پایان نامه : کیومرث صابری فومنی (گل آقا) یکی از چهره های برجسته ی طنز نویسی ایران در دوره ی معاصر است. وی در ستون «دو کلمه حرف حساب» روز نامه ی اطّلاعات سبکی را در طنز نویسی بنا نهاد که به عنوان «مکتب گل آقایی» معروف گشت. این نوشتار به بررسی شگردها و تحلیل محتوایی نوشته های طنز وی در این ستون اختصاص یافته است. در تحلیل شگردهای طنز روش کار ما این گونه است که ابتدا درباره ی هر شگرد...

15 صفحه اول

« بررسی جنبه های بلاغیِ متونِ طنزآمیز روزنامه ی اطلاعات، به قلم کیومرث صابری»

طنز به عنوان یک گونه ی شاخص ادبی، همواره دست مایه ی شعرا و نویسندگان فارسی زبان قرار گرفته است. با آغاز مشروطه، این نوع ادبی به طور ویژه ای در خدمت روزنامه نگاری درآمد و به انتقال اهداف مشروطه خواهان کمک کرد. بعد از انقلاب شکوهمند سال 1357، بار دیگر منتقدان از طنز برای بیان مقاصد خود به شکلی گسترده استفاده کردند؛ از جمله ی کسانی که از این شیوه ی هنری بهره ی فراوانی بردند، کیومرث صابری فومنی (گل...

منابع من

با ذخیره ی این منبع در منابع من، دسترسی به آن را برای استفاده های بعدی آسان تر کنید


عنوان ژورنال:
مطالعات بلاغی

جلد ۵، شماره ۹، صفحات ۵۱-۷۸

میزبانی شده توسط پلتفرم ابری doprax.com

copyright © 2015-2023